Als ik achter haar moeder aan de kamer binnenloop, kijkt Sarah van vier op van haar poppenspel. Ik geef haar in het voorbijgaan een aai over haar donkere krullen, maar een glimlach blijft uit. Ze volgt ons met haar ogen tot we zitten en buigt zich dan weer over haar pop. “Ze kan lekker rustig spelen hè”, open ik het gesprek en moeder knikt bevestigend. Ja, ze is een heel lief en rustig meisje, luistert altijd en haar moeder is dan ook heel blij met haar. De school had zich helemaal geen zorgen hoeven te maken over Sarah en mijn komst is totaal overbodig. Dat Sarah lang niet altijd naar school gaat is voor moeder vanzelfsprekend want ze wil haar kleine meisje gewoon niet elke dag missen. Ze hoeft immers nog niet naar school. Ze is alleenstaand moeder en nog maar net negentien jaar oud, dus daarom vertrouwt juf haar niet. Allemaal vooroordelen, want wat weet ze nu eigenlijk over haar en Sarah!

strawberry-1329557Als ik wel graag meer wil weten komen er twee grote bekers koffie op tafel. Nee, ze heeft het niet makkelijk gehad vroeger en de geboorte van Sarah was beslist niet gepland. Ze kon dan ook direct vertrekken toen haar ouders ontdekten dat ze zwanger was. Nou ja, erg was dat niet, want thuis wonen was geen pretje. Ze werd regelmatig hard geslagen en heeft nooit begrepen waarom. Nee, zij houdt heel veel van Sarah en ze pakt alles beslist anders aan. De koffie is op en moeder kijkt in gedachten verzonken voor zich uit. Sarah zit nog steeds in hetzelfde hoekje van de kamer met de pop op haar schoot. Ze verstaat de kunst om onzichtbaar aanwezig te zijn en houdt ons tussen haar lange wimpers door nauwlettend in de gaten. Ze heeft nog geen drinken gehad, niets lekkers te eten en ze heeft er ook niet om gevraagd. Als ik haar vraag of  mama de pop mag zien kijkt ze haar moeder aarzelend aan. Op moeders reactie “Nou, toe dan” komt ze direct aandribbelen om vervolgens naast haar moeder op bank te klimmen. “Een hele zorg voor jou alleen, zo’n kleintje” geef ik aan, en moeder beaamt het, maar ze doet het graag. Ik zoek naar een vervolg met de suggestie dat vast niet alles zo soepel loopt met Sarah.

Enig denkwerk levert tenslotte wat moeder betreft eetproblemen op want “ze lust lang niet alles “. Wat ze wel lekker vindt weet moeder niet zo precies, maar Sarah roept spontaan “Aardbeien, mama, aardbeien! ”. Even valt ze uit haar rol en dat brengt moeder ook uit haar evenwicht. In een flits heeft Sarah een ferme tik om haar oren te pakken en weet ik wat moeder niet kon vertellen. Sarah wordt verwaarloosd en mishandeld omdat haar moeder niet anders kan. Slachtoffers worden steeds weer daders, tenzij anderen zich voldoende zorgen maken door dit te melden. Gelukkig voelde deze school zich verantwoordelijk, en meldde ze haar twijfels rond Sarah’s opvoeding bij het meldpunt voor kindermishandeling, zodat hulp geboden kon worden aan Sarah en aan haar moeder.

Gerien van der Stam
GZ-psycholoog